استان فارس با وسعتی حدود 122608 کیلومتر مربع، چهارمین استان بزرگ ایران است. همسایگان عبارتند از: از جهت شمال اصفهان، از جهت جنوب هرمزگان، از سمت غرب و جنوب غربی بوشهر، از سمت شمال غربی کهگیلویه و بویراحمد، از جهت شرق کرمان و از جهت شمال شرقی یزد.
مرکز این استان، شهر شیراز است که براساس اسناد پنجمین شهر پرجمعیت ایران محسوب می‌شود.
براساس آخرین سرشماری در سال 1395 جمعیت این استان 274/851/4 فرد، برآورد شده است. استان فارس از مناطق مهم عشایری و کوچ‌نشینی ایران به شمار می‌رود. ایل قشقایی، ایلات خمسه (پنج ایل باصری، بهارلو، اینانلو، نفر و عرب خمسه) و ایل ممسنی از جمله مهم‌ترین کوچ‌نشینان استان فارس هستند. شایان توجه است که ایل قشقایی، از بزرگ‌ترین ایلات ایران است که با شش طایفه در فارس به کوچ‌روی می‌پردازد. در آخرین سرشماری جمعیت کوچ نشینان استان فارس بالغ بر 717/131 نفر برآورد شد.
استان فارس از جمله استان‌های با آب‌وهوای متنوع است. سه گونه آب‌وهوای کوهستانی، معتدل و گرم در این خطه جریان دارد. شمال، شمال غربی و غرب استان، دارای آب و هوای کوهستانی همراه با زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل هستند؛ ناحیه مرکزی فارس از آب و هوای معتدل برخوردار است و جنوب و جنوب شرقی آن، به علت کاهش ارتفاع، از آب و هوای گرم و خشک بهره‌مند است.
استان فارس به لحاظ تاریخی، از مناطق مهم و تأثیرگذار کشور محسوب می‌شود؛ چرا که طبق اسناد و مدارک، قدمت فارس به حدود یازده سده پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. در آن دوران این خطه سکونت‌گاه یکی از طایفه‌های آریایی با نام پارس بوده که نام فارس (معرب شده پارس)، گواه این مدعاست.
ناگفته نماند که نام خلیج فارس نیز برگرفته از نام این منطقه است. در سال 1352 پس از تقسیمات کشوری، رابطه استان فارس با خلیج فارس قطع گردید و حاشیه خلیج فارس به استان بوشهر ملحق شدند.
به لحاظ تاریخی می‌توان تحولات استان فارس را به دو دوره پیش از اسلام و پس از اسلام تقسیم‌بندی کرد:
پیش از اسلام
به علت آب‌وهوا و آبادانی منطقه فارس، طایفه پارس که از اقوام آریایی بودند، پس از اینکه وارد فلات ایران شدند، در این منطقه سکنا گزیدند. بخشی از آنها به شهرنشینی و ده‌نشینی روی‌آورند و بخشی با چادرنشینی روزگار می‌گذرانیدند.
سلسله هخامنشیان، که روزگار شکوه و عظمت ایران نیز بوده است، در این منطقه تأسیس می‌گردد. منطقه فارس به علت دارای بودن آثار تاریخی قابل توجهی که متعلق به دوره هخامنشیان بوده، شهرتی جهانی دارد. آثار چون: تخت جمشید، پاسارگاد، نقش رستم، نقش رجب و….
اردشیر بابکان، از موبدان معبدی در شهر استخر، سلسله ساسانیان را در منطقه فارس تأسیس کرد. وی پایتخت خود را در نزدیکی تیسفون قرارداد. در آن زمان استان فارس به پنج ناحیه تقسیم می‌شد: ارجان، اردشیرخوره، استخر، دارابگرد و شاپور خوره.
پس از اسلام
بعد از اسلام فارس مرکز سلسله‌هایی چون دیلمیان، اتابکان، آل‌بویه و زندیه بوده است. منطقه فارس به علت ویژگی‌هایی چون خاک حاصل‌خیز، قرارگیری در جنوب کشور و نزدیکی به خلیج فارس، قدمتی چندین هزارساله و… همواره در طول تاریخ مورد توجه بوده است. پس از اسلام، این منطقه دست‌خوش دگرگونی‌های بسیاری شد. زمانی که شاه اسماعیل صفوی بر فارس تسلط یافت را می‌توان آغاز رونق دوباره این منطقه دانست.
پس از اینکه نادرشاه افشار در جنگ با افغان‌ها شکست خورد استان فارس دچار بحران شد اما با روی کارآمدن کریم‌خان زند نفس تازه ای کشید. چرا که کریم خان در صلح و آبادانی این خطه بسیار کوشید؛ از این رو وی را «وکیل‌الرعایا» نامیده‌اند!
در دوران قاجار، استان فارس همچنان از اهمیت بسیاری برخوردار بود. مهم‌ترین راه ارتباطی خلیج‌فارس و مرکز از این منطقه عبور می‌کرد.
پس از انقلاب اسلامی، همچنان این خطه شگفت‌انگیز و پر رمز و راز، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. استان فارس، در بسیاری از بخش‌ها نقشی کلیدی در کشورمان ایران ایفا می‌کند:
در بخش کشاورزی، بخش عمده‌ای از مرکبات ایران از مناطق حاصل‌خیز فارس مانند جهرم تأمین می‌شود. انجیر کشت شده در این منطقه، رتبه اول صادرات را درجهان از آن خود کرده است. هم‌چنین به دلیل وسیع‌ترین منطقه عشایر نشین، تولیدات دامداری و صنایع دستی قابل توجهی را از آن خود کرده است.
در حیطه فرهنگی، استان فارس به دلیل بهره‌مندی از پیشینه‌ای محکم و استوار در بخش علم و ادب، به عنوان یکی از قطب‌های مهم در کشور شناخته می‌شود.
به لحاظ تجاری، به دلیل هم‌جواری آن با استان‌های جنوبی و مسیر ارتباطی مستقیم با بوشهر و خلیج‌فارس، همچنان از ارزش والایی برخوردار است.
انواع گردشگری موضوعی استان فارس
انواع گردشگری موضوعی استان فارس عبارتند از: